下载百度汉语App
名师好课免费看

拼音
fán
cháo
tíng
wèn
yǒu
běn
jué
shòu
yǒu
chén
xīng
yǒu
gōng
shì
qīng
jié
shàng
shuài
shì
rén
zhī
suǒ
dài
shàng
xià
shòu
shì
néng
rén
shàng
gōng
shěn
xíng
dāng
zuì
rén
sòng
luàn
shè
zōng
miào
rén
yǒu
suǒ
zōng
lǎo
wàng
qīn
chén
yuàn
zhī
rén
zhòng
luàn
xíng
dào
guó
yǒu
cháng
jīng
rén
zhī
zhōng
shǐ
wáng
zhī
shù
rán
hòu
wèn
shì
shì
xiān
gōng
zhèng
xiǎo
shǐ
wèn
shì
zhī
wèi
yǒu
tián
zhái
zhě
yǒu
wèn
shào
zhuàng
ér
wèi
shèng
jiǎ
bīng
zhě
rén
wèn
shì
zhī
guǎ
lǐn
wèn
guó
zhī
yǒu
gōng
zhě
guān
zhī
wèn
zhōu
zhī
dài
zhī
shì
jīn
míng
zhī
wèn
xíng
lùn
yǒu
cháng
xíng
gǎi
jīn
shì
zhī
jiǔ
liú
ruò
wèn
guān
yǒu
zhì
guān
dōu
yǒu
cháng
duàn
jīn
shì
zhī
dài
wèn
guǎ
guǎ
bìng
zhě
rén
wèn
guó
zhī
rén
zhī
wèn
xiāng
zhī
liáng
jiā
suǒ
yǎng
zhě
rén
wèn
zhī
pín
rén
zhài
ér
shí
zhě
jiā
wèn
yuán
róng
ér
shí
zhě
jiā
rén
zhī
kāi
tián
ér
gēng
zhě
jiā
shì
zhī
shēn
gēng
zhě
jiā
wèn
xiāng
zhī
pín
rén
zhī
bié
wèn
zōng
zi
zhī
shōu
kūn
zhě
pín
cóng
kūn
zhě
jiā
zi
shì
ér
yǒu
tián
jīn
zhě
rén
xiào
wén
xiāng
zhě
rén
zi
cún
yǎng
ér
chū
zhě
rén
shì
zhī
yǒu
tián
ér
shǐ
使
zhě
rén
è
shì
shì
zhī
yǒu
tián
ér
gēng
zhě
rén
shēn
shì
jūn
chén
yǒu
wèi
ér
wèi
yǒu
tián
zhě
rén
wài
rén
zhī
lái
cóng
ér
wèi
yǒu
tián
zhái
zhě
jiā
guó
zhī
yóu
wài
zhě
rén
pín
shì
zhī
shòu
dài
zhě
rén
guān
jiàn
xíng
shū
shēn
shì
jiā
chén
dài
zhě
rén
guān
chéng
zhī
tián
ér
shì
zhě
rén
qún
chén
yǒu
wèi
shì
guān
dài
zhě
rén
wài
rén
lái
yóu
zài
dài
zhī
jiā
zhě
rén
xiāng
tián
wéi
rén
zhě
rén
guó
zhī
shàng
shì
shí
jié
tián
liè
zhě
rén
nán
zhěng
luàn
xiāng
zhě
yǒu
wèn
rén
zhī
dài
yǒu
bié
quàn
zhě
jiā
wèn
guó
zhī
yīng
rén
zhī
zhě
suǒ
rén
zhī
suǒ
hài
xiāng
zhě
wèn
shì
zhī
yǒu
tián
zhái
shēn
zài
chén
liè
zhě
rén
zi
zhī
shèng
jiǎ
bīng
yǒu
háng
zhě
rén
wèn
nán
yǒu
qiǎo
néng
bèi
yòng
zhě
rén
chǔ
cāo
gōng
shì
zhě
rén
rǒng
guó
suǒ
kāi
kǒu
ér
shí
zhě
rén
wèn
mín
yǒu
nián
zhī
shí
wèn
bīng
chē
zhī
chéng
qiān
jiā
è
jiā
chē
zhě
chéng
chǔ
shì
xiū
xíng
jiào
rén
shǐ
使
shuài
zhòng
bǎi
xìng
zhě
rén
shì
zhī
nàn
shǐ
使
zhě
rén
gōng
zhī
qiǎo
chū
jūn
chù
xiū
chéng
guō
shǒu
bèi
zhě
rén
chéng
jūn
liáng
xíng
nián
zhī
nàn
shǐ
使
zhě
rén
dài
shū
jiǎ
bīng
bīng
chē
jīng
náo
wéi
shuài
chē
zhī
zài
chéng
shū
cáng
gōng
zhī
zhāng
jiā
jiá
gōu
xián
zhī
zào
zhī
jǐn
ruò
xiū
ér
xiū
zhě
shì
ér
zào
xiū
zhī
guān
chū
chù
zhī
ér
wèi
zhě
dài
xiāng
shī
chē
zào
xiū
zhī
shàn
ruò
gōng
yǐn
cái
yòng
sān
shí
qún
cái
nǎi
zhí
ér
zào
dìng
dōng
wán
liáng
bèi
yòng
rén
yǒu
bīng
guǐ
chén
zhī
xíng
shèn
guó
cháng
shí
jiǎn
shuài
niú
zhī
féi
lǎo
ér
zhě
jiē
zhī
jiù
shān
sǒu
lín
shí
jiàn
zhě
chū
shēng
zhī
huì
ruò
chéng
guō
zhī
hòu
báo
gōu
zhī
qiǎn
shēn
mén
zhī
zūn
bēi
xiū
ér
xiū
zhě
shàng
zhī
shǒu
bèi
zhī
shī
yín
ér
yǒu
chù
cáng
wèn
bīng
guān
zhī
guó
zhī
háo
shì
nàn
xiān
hòu
zhě
rén
bīng
shì
zhě
wēi
shí
ér
shèng
ér
wèi
wèi
shī
móu
ér
bài
guó
zhī
wēi
shèn
móu
nǎi
bǎo
guó
wèn
suǒ
jiào
xuǎn
rén
zhě
shì
wèn
zhí
guān
dōu
zhě
wèi
shì
nián
suǒ
cǎo
lái
yǒu
jiā
zhě
suǒ
fēng
biǎo
rén
zhī
shēng
zhě
suǒ
zhù
chéng
guō
xiū
qiáng
jué
tōng
dào
è
quē
shēn
fáng
gōu
rén
zhī
shǒu
zhě
suǒ
suǒ
dào
zéi
chú
rén
hài
zhě
zhì
jūn
yuē
guó
zhī
dào
wéi
shǒu
jūn
chén
zhī
zhī
qīn
wàn
rén
guān
zhī
cáng
jiàng
bīng
bǎo
guó
chéng
guō
zhī
xiǎn
wài
yīng
zhī
ér
shì
zhě
tiān
zhī
cái
ér
wàn
rén
zhī
suǒ
ér
zhèng
shì
dào
mín
huāng
rén
jǐn
zhī
zhí
bǎo
guó
zhǔ
wèi
shǐ
使
chán
rén
luàn
ér
yíng
jiǔ
jūn
zhī
qīn
guān
zhě
zhū
hóu
zhī
zōu
suì
ér
wài
cái
zhī
mén
wàn
rén
zhī
dào
héng
míng
dào
zhòng
gào
zhī
zhēng
guān
zhě
zhēng
shì
zhēng
shì
zhě
zhēng
guān
chē
suǒ
lái
yuǎn
rén
shí
liù
dào
tóng
shēn
wài
shì
jǐn
tīng
míng
shì
míng
shì
shì
shì
guān
wài
dūn
quán
rén
kùn
mào
guó
huò
xíng
zhī
zhí
wèn
biān
yuē
xiǎo
hài
xìn
xiǎo
shāng
biān
xìn
shāng
hòu
gòu
guó
shùn
mào
hòu
xiāng
lìng
shǒu
zhī
guān
xíng
míng
shī
jīng
cháng

凡立朝廷,问有本纪。
爵授有德,则大臣兴义。
禄予有功,则士轻死节。
上帅士以人之所戴,则上下和。
授事以能,则人上功。
审刑当罪,则人不易讼。
无乱社稷宗庙则人有所宗。
毋遗老忘亲,则大臣不怨。
举知人急,则众不乱。
行此道也,国有常经,人知终始,此霸王之术也。
然后问事:事先大功,政自小始。
问死事之孤其未有田宅者有乎?问少壮而未胜甲兵者几何人?问死事之寡,其餼廪何如问国之有功大者何官之吏也?问州之大夫也何里之士也。
今吏亦何以明之矣,问刑论有常以行,不可改也,今其事之久留也何若?问五官有制度,官都有其常断。
今事之稽也何待。
问独夫寡妇孤寡疾病者几何人也?问国之弃人何族之子弟也?问乡之良家其所牧养者几何人矣。
问邑之贫人债而食者几何家?问理园容而食者几何家?人之开田而耕者几何家?士之身耕者几何家?问乡之贫人何族之别也?问宗子之收昆弟者,以贫从昆弟者几何家?余子仕而有田邑,今入者几何人?子弟以孝闻于乡里者几何人?余子父母存,不养而出离者几何人?士之有田而不使者几何人?吏恶何事士之有田而不耕者几何人?身何事。
君臣有位而未有田者几何人?外人之来从而未有田宅者几何家?国子弟之游于外者几何人?贫士之受责于大夫者几何人?官贱行书,身士以家臣自代者几何人?官承吏之无田餼而徒理事者几何人?群臣有位事官大夫者几何人?外人来游在大夫之家者几何人?乡子弟力田为人率者几何人?国子弟之无上事,衣食不节;率子弟不田弋猎者几何人?男女不整齐,乱乡子弟者有乎?问人之贷粟米,有别券者几何家?问国之伏利其可应人之急者几何所也?人之所害于乡里者何物也?问士之有田宅身在陈列者几何人?余子之胜甲兵有行伍者几何人?问男女有巧伎,能利备用者几何人?处女操工事者几何人?冗国所开口而食者几何人?问一民有几年之食也?问兵车之计几何乘也?牵家马軶家车者几何乘。
处士修行。
足以教人,可使帅众莅百姓者几何人?士之急难可使者几何人?工之巧,出,足以利军伍,处,可以修城郭补守备者几何人?城粟军粮其可以行几何年也。
吏之急难可使者几何人?大夫疏器甲兵、兵车、旌旗、鼓铙、帷幕、帅车之载、几何乘?疏藏器弓弩之张、衣夹铗钩弦之造、戈戟之紧,其厉何若?其宜修而不修者故何视?而造修之官,出器处器之具,宜起而未起者何待?乡师车辎造修之具,其缮何若?工尹伐材用,毋于三时,群材乃植,而造器定冬,完良备用必足。
人有余兵,诡陈之行,以慎国常。
时简稽帅马牛之肥膌,其老而死者皆举之。
其就山薮林泽食荐者几何,出入死生之会几何。
若夫城郭之厚薄,沟壑之浅深,门闾之尊卑,宜修而不修者,上必几之。
守备之伍,器物不失其具,淫雨而各有处藏。
问兵官之吏,国之豪士,其急难足以先后者几何人?夫兵事者危物也,不时而胜,不义而得,未为福也。
失谋而败,国之危也。
慎谋乃保国。
问所以教选人者何事?问执官都者,其位事几何年矣。
所辟草莱有益于家邑者几何矣?所封表以益人之生利者何物也?所筑城郭修墙闭绝通道阨阙深防沟以益人之地守者何所也?所捕盗贼,除人害者几何矣?制地。
君曰:理国之道,地德为首,君臣之礼,父子之亲,覆育万人,官府之藏,彊兵保国,城郭之险,外应四极,具取之地。
而市者天地之财具也。
而万人之所和而利也。
正是道也。
民荒无苛人,尽地之职,一保其国。
各主异位,毋使谗人乱普,而德营九军之亲。
关者,诸侯之陬隧也。
而外财之门户也。
万人之道行也。
明道以重告之。
征于关者,勿征于市,征于市者,勿征于关。
虚车勿索,徒负勿入,以来远人。
十六道同身外事谨,则听其名,视其名,视其色,是其事,稽其德。
以观其外则,无敦于权人,以困貌德。
国则不惑,行之职也。
问于边吏曰:小利害信,小怒伤义,边信伤德,厚和构四国以顺貌德。
后乡四极,令守法之官日行,度必明,无失经常。