下载百度汉语App
名师好课免费看

修身

拼音
jiàn
shàn
xiū
rán
cún
jiàn
shàn
qiǎo
rán
xǐng
shàn
zài
shēn
jiè
rán
hǎo
shàn
zài
shēn
zāi
rán
è
fēi
ér
dāng
zhě
shī
shì
ér
dāng
zhě
yǒu
chǎn
zhě
zéi
jūn
zi
lóng
shī
ér
qīn
yǒu
zhì
è
zéi
hǎo
shàn
yàn
shòu
jiàn
ér
néng
jiè
suī
jìn
zāi
xiǎo
rén
fǎn
shì
zhì
luàn
ér
è
rén
zhī
fēi
zhì
xiào
ér
rén
zhī
xián
xīn
láng
xíng
qín
shòu
ér
yòu
è
rén
zhī
zéi
chǎn
zhě
qīn
jiàn
zhēng
zhě
shū
xiū
zhèng
wèi
xiào
zhì
zhōng
wèi
zéi
suī
miè
wáng
zāi
shī
yuē
wēng
wēng
kǒng
zhī
āi
móu
zhī
zāng
shì
wéi
móu
zhī
zāng
shì
zhī
wèi
biǎn
shàn
zhī
zhì
yǎng
shēng
hòu
péng
xiū
shēn
míng
pèi
yáo
shí
tōng
chù
qióng
xìn
shì
fán
yòng
xuè
zhì
zhī
yóu
zhì
tōng
yóu
luàn
mán
shí
yǐn
chǔ
dòng
jìng
yóu
jié
yóu
chù
xiàn
shēng
róng
mào
tài
jìn
tuì
退
xíng
yóu
yóu
wéi
yōng
zhòng
ér
rén
shēng
shì
chéng
guó
jiā
níng
shī
yuē
xiào
huò
zhī
wèi
shàn
xiān
rén
zhě
wèi
zhī
jiào
shàn
rén
zhě
wèi
zhī
shùn
shàn
xiān
rén
zhě
wèi
zhī
chǎn
shàn
rén
zhě
wèi
zhī
shì
shì
fēi
fēi
wèi
zhī
zhī
fēi
shì
shì
fēi
wèi
zhī
shāng
liáng
yuē
chán
hài
liáng
yuē
zéi
shì
wèi
shì
fēi
wèi
fēi
yuē
zhí
qiè
huò
yuē
dào
xíng
yuē
zhà
yán
yuē
dàn
shě
dìng
wèi
zhī
cháng
bǎo
wèi
zhī
zhì
zéi
duō
wén
yuē
shǎo
wén
yuē
qiǎn
duō
jiàn
yuē
xián
shǎo
jiàn
yuē
lòu
nán
jìn
yuē
wàng
yuē
lòu
shǎo
ér
yuē
zhì
duō
ér
luàn
yuē
hào
zhì
yǎng
xīn
zhī
shù
xuè
gāng
qiáng
róu
zhī
tiáo
zhī
jiàn
shēn
zhī
liáng
yǒng
dǎn
měng
zhī
dào
shùn
gěi
biàn
便
jié
zhī
dòng
zhǐ
xiá
ài
biǎn
xiǎo
kuò
zhī
guǎng
广
bēi
shī
湿
zhòng
chí
tān
kàng
zhī
gāo
zhì
yōng
zhòng
sàn
jié
zhī
shī
yǒu
dài
màn
piào
zhào
zhī
huò
zāi
kuǎn
duān
què
zhī
yuè
tōng
zhī
suǒ
fán
zhì
yǎng
xīn
zhī
shù
jìng
yóu
yào
de
shī
shén
hǎo
shì
zhī
wèi
zhì
yǎng
xīn
zhī
shù
zhì
xiū
jiāo
guì
dào
zhòng
qīng
wáng
gōng
nèi
xǐng
ér
wài
qīng
chuán
yuē
jūn
zi
xiǎo
rén
zhī
wèi
shēn
láo
ér
xīn
ān
wèi
zhī
shǎo
ér
duō
wèi
zhī
shì
luàn
jūn
ér
tōng
shì
qióng
jūn
ér
shùn
yān
liáng
nóng
wèi
shuǐ
hàn
gēng
liáng
jiǎ
wèi
zhé
yuè
shì
shì
jūn
zi
wèi
pín
qióng
dài
dào
gōng
jìng
ér
xīn
zhōng
xìn
shù
ér
qíng
ài
rén
héng
xíng
tiān
xià
suī
kùn
rén
guì
láo
zhī
shì
zhēng
xiān
ráo
zhī
shì
néng
ràng
duān
què
chéng
xìn
shǒu
ér
xiáng
héng
xíng
tiān
xià
suī
kùn
rén
rèn
ér
xīn
zhí
zhà
shù
shùn
ér
jīng
héng
xíng
tiān
xià
suī
fāng
rén
jiàn
láo
zhī
shì
tōu
zhuǎn
tuō
ráo
zhī
shì
nìng
duì
ér
wéi
ér
què
chéng
ér
héng
xíng
tiān
xià
suī
fāng
rén
xíng
ér
gōng
fēi
nào
xíng
ér
xiàng
fēi
ǒu
shì
ér
xiān
fēi
kǒng
rán
shì
xiū
shēn
zuì
zhī
rén
ér
qiān
shí
jià
zhī
jiāng
qióng
qióng
zhú
zhé
jué
jīn
zhōng
shēn
xiāng
jiāng
yǒu
suǒ
zhǐ
zhī
qiān
suī
yuǎn
huò
chí
huò
huò
xiān
huò
hòu
wèi
xiāng
shí
dào
zhě
jiāng
qióng
qióng
zhú
yǒu
suǒ
zhǐ
zhī
jiān
bái
tóng
yǒu
hòu
hòu
zhī
chá
fēi
chá
rán
ér
jūn
zi
biàn
zhǐ
zhī
kuí
zhī
xíng
fēi
nán
rán
ér
jūn
zi
xíng
zhǐ
zhī
xué
yuē
chí
zhǐ
ér
dài
xíng
ér
jiù
zhī
huò
chí
huò
huò
xiān
huò
hòu
wèi
tóng
zhì
kuǐ
ér
xiū
biē
qiān
lèi
ér
chuò
qiū
shān
chóng
chéng
yàn
yuán
kāi
jiāng
jié
jìn
tuì
退
zuǒ
yòu
liù
zhì
rén
zhī
cái
xìng
zhī
xiāng
xiàn
ruò
biē
zhī
liù
zāi
rán
ér
biē
zhì
zhī
liù
zhì
shì
yān
huò
wèi
zhī
huò
wèi
ěr
dào
suī
ěr
xíng
zhì
shì
suī
xiǎo
wèi
chéng
wéi
rén
duō
xiá
zhě
chū
yuǎn
hǎo
ér
xíng
shì
zhì
ér
jūn
zi
míng
ér
jié
shèng
rén
rén
chāng
chāng
rán
yǒu
ér
zhì
rán
ér
yòu
shēn
lèi
rán
hòu
wēn
wēn
rán
zhě
suǒ
zhèng
shēn
shī
zhě
suǒ
zhèng
zhèng
shēn
shī
ān
zhī
zhī
wèi
shì
rán
ér
rán
shì
qíng
ān
shī
yún
ér
yún
shì
zhī
ruò
shī
qíng
ān
zhī
ruò
shī
shì
shèng
rén
fēi
shì
fēi
shī
shì
shī
shì
shī
ér
hǎo
yòng
zhī
shì
yóu
máng
biàn
lóng
biàn
shēng
shě
luàn
wàng
wéi
xué
zhě
shī
shēn
wèi
zhèng
ér
guì
ān
zhě
shī
yún
shí
zhī
shùn
zhī
zhī
wèi
duān
què
shùn
wèi
shàn
shǎo
zhě
jiā
hào
xué
xùn
mǐn
yān
yǒu
jūn
shàng
wèi
jūn
zi
zhě
tōu
dàn
shì
lián
chǐ
ér
shì
yǐn
shí
wèi
è
shào
zhě
jiā
hàn
ér
shùn
xiǎn
zéi
ér
yān
wèi
xiáng
shǎo
zhě
suī
xiàn
xíng
lǎo
lǎo
ér
zhuàng
zhě
guī
yān
qióng
qióng
ér
tōng
zhě
yān
xíng
míng
míng
ér
shī
bào
ér
xián
xiào
yān
rén
yǒu
sān
xíng
suī
yǒu
guò
tiān
suí
jūn
zi
zhī
qiú
lüè
yuǎn
hài
zǎo
háng
dào
yǒng
jūn
zi
pín
qióng
ér
zhì
guǎng
广
guì
ér
gōng
ān
yàn
ér
xuè
duò
láo
juàn
ér
róng
mào
guò
duó
guò
jūn
zi
pín
qióng
ér
zhì
guǎng
广
lóng
rén
guì
ér
gōng
shā
shì
ān
yàn
ér
xuè
duò
jiǎn
láo
juàn
ér
róng
mào
hǎo
jiāo
guò
duó
guò
shì
shèng
shū
yuē
yǒu
zuò
hǎo
zūn
wáng
zhī
dào
yǒu
zuò
è
zūn
wáng
zhī
yán
jūn
zi
zhī
néng
gōng
shèng

见善,修然必以自存也;见不善,愀然必以自省也。
善在身,介然必以自好也;不善在身,菑然必以自恶也。
故非我而当者,吾师也;是我而当者,吾友也;谄谀我者,吾贼也。
故君子隆师而亲友,以致恶其贼。
好善无厌,受谏而能诫,虽欲无进,得乎哉?小人反是,致乱而恶人之非己也,致不肖而欲人之贤己也,心如虎狼、行如禽兽而又恶人之贼己也。
谄谀者亲,谏争者疏,修正为笑,至忠为贼,虽欲无灭亡,得乎哉?《诗》曰:“嗡嗡呰呰,亦孔之哀。
谋之其臧,则具是违;谋之不臧,则具是依。
”此之谓也。
扁善之度,以治气养生则后彭祖,以修身自名则配尧、禹。
宜于时通,利以处穷,礼信是也。
凡用血气、志意、知虑,由礼则治通,不由礼则勃乱提僈;食饮、衣服、居处、动静,由礼则和节,不由礼则触陷生疾;容貌、态度、进退、趋行,由礼则雅,不由礼则夷固僻违,庸众而野。
故人无礼则不生,事无礼则不成,国家无礼则不宁。
《诗》曰:“礼仪卒度,笑语卒获。
”此之谓也。
以善先人者谓之教,以善和人者谓之顺;以不善先人者谓之谄,以不善和人者谓之谀。
是是、非非谓之知,非是、是非谓之愚。
伤良曰谗,害良曰贼。
是谓是,非谓非曰直。
窃货曰盗,匿行曰诈,易言曰诞。
趣舍无定谓之无常。
保利弃义谓之至贼。
多闻曰博,少闻曰浅。
多见曰闲,少见曰陋。
难进曰偍,易忘曰漏。
少而理曰治,多而乱曰秏。
治气养心之术:血气刚强,则柔之以调和;知虑渐深,则一之以易良;勇胆猛戾,则辅之以道顺;齐给便利,则节之以动止;狭隘褊小,则廓之以广大;卑湿重迟贪利,则抗之以高志;庸众驽散,则刦之以师友;怠慢僄弃,则炤之以祸灾;愚款端悫,则合之以礼乐,通之以思索。
凡治气养心之术,莫径由礼,莫要得师,莫神一好。
夫是之谓治气养心之术也。
志意修则骄富贵,道义重则轻王公,内省而外物轻矣。
传曰:“君子役物,小人役于物。
”此之谓矣。
身劳而心安,为之;利少而义多,为之。
事乱君而通,不如事穷君而顺焉。
故良农不为水旱不耕,良贾不为折阅不市,士君子不为贫穷怠乎道。
体恭敬而心忠信,术礼义而情爱人,横行天下,虽困四夷,人莫不贵。
劳苦之事则争先,饶乐之事则能让,端悫诚信,拘守而详,横行天下,虽困四夷,人莫不任。
体倨固而心执诈,术顺墨而精杂污,横行天下,虽达四方,人莫不贱。
劳苦之事则偷儒转脱,饶乐之事则佞兑而不曲,辟违而不悫,程役而不录,横行天下,虽达四方,人莫不弃。
行而供冀,非渍淖也;行而俯项,非击戾也;偶视而先俯,非恐惧也。
然夫士欲独修其身,不以得罪于比俗之人也。
夫骥一日而千里,驽马十驾则亦及之矣。
将以穷无穷,逐无极与?其折骨绝筋,终身不可以相及也。
将有所止之,则千里虽远,亦或迟或速、或先或后,胡为乎其不可以相及也?不识步道者,将以穷无穷、逐无极与?意亦有所止之与?夫坚白、同异、有厚无厚之察,非不察也,然而君子不辩,止之也;倚魁之行,非不难也,然而君子不行,止之也。
故学曰:“迟,彼止而待我,我行而就之,则亦或迟或速、或先或后,胡为乎其不可以同至也?”故跬步而不休,跛鳖千里;累土而不辍,丘山崇成。
厌其源,开其渎,江河可竭;一进一退,一左一右,六骥不致。
彼人之才性之相县也,岂若跛鳖之与六骥足哉?然而跛鳖致之,六骥不致,是无它故焉,或为之,或不为尔。
道虽迩,不行不至;事虽小,不为不成。
其为人也多暇日者,其出入不远矣。
好法而行,士也;笃志而体,君子也;齐明而不竭,圣人也。
人无法,则伥伥然;有法而无志其义,则渠渠然;依乎法而又深其类,然后温温然。
礼者,所以正身也;师者所以正礼也。
无礼何以正身?无师,吾安知礼之为是也?礼然而然,则是情安礼也;师云而云,则是知若师也。
情安礼,知若师,则是圣人也。
故非礼,是无法也;非师,是无师也。
不是师法而好自用,譬之是犹以盲辨色,以聋辨声也,舍乱妄无为也。
故学也者,礼法也。
夫师,以身为正仪而贵自安者也。
《诗》云:“不识不知,顺帝之则。
”此之谓也。
端悫顺弟,则可谓善少者矣;加好学逊敏焉,则有钧无上,可以为君子者矣。
偷儒惮事,无廉耻而嗜乎饮食,则可谓恶少者矣;加惕悍而不顺,险贼而不弟焉,则可谓不详少者矣,虽陷刑戮可也。
老老而壮者归焉,不穷穷而通者积焉,行乎冥冥而施乎无报,而贤不肖一焉。
人有此三行,虽有大过,天其不遂乎?君子之求利也略,其远害也早,其避辱也惧,其行道理也勇。
君子贫穷而志广,富贵而体恭,安燕而血气不惰,劳勌而容貌不枯,怒不过夺,喜不过予。
君子贫穷而志广,隆仁也;富贵而体恭,杀势也;安燕而血气不惰,柬理也;劳勌而容貌不枯,好交也;怒不过夺,喜不过予,是法胜私也。
《书》曰:“无有作好,遵王之道。
无有作恶,遵王之路。
”此言君子之能以公义胜私欲也。
大家还在搜