下载百度汉语App
名师好课免费看

仲尼

拼音
zhòng
xián
zi
gòng
shì
ér
yǒu
yōu
zi
gòng
gǎn
wèn
chū
gào
yán
huí
yán
huí
yuán
qín
ér
kǒng
zi
wén
zhī
guǒ
zhào
huí
wèn
yuē
ruò
huí
yuē
yōu
kǒng
zi
yuē
xiān
yán
ěr
zhì
yuē
wén
zhī
yuē
tiān
zhī
mìng
yōu
huí
suǒ
kǒng
zi
qiǎo
rán
yǒu
jiān
yuē
yǒu
shì
yán
zāi
zhī
shī
zhī
yán
ěr
qǐng
jīn
yán
wèi
zhèng
zhī
tiān
zhī
mìng
zhī
yōu
wèi
zhī
tiān
zhī
mìng
yǒu
yōu
zhī
jīn
gào
ruò
shí
xiū
shēn
rèn
qióng
zhī
lái
zhī
fēi
wáng
biàn
luàn
xīn
ěr
zhī
suǒ
wèi
tiān
zhī
mìng
zhī
yōu
nǎng
xiū
shī
shū
zhèng
yuè
jiāng
zhì
tiān
xià
lái
shì
fēi
dàn
xiū
shēn
zhì
guó
ér
ér
zhī
jūn
chén
shī
rén
shuāi
qíng
xìng
báo
dào
xíng
guó
dāng
nián
tiān
xià
lái
shì
shǐ
zhī
shī
shū
yuè
jiù
zhì
luàn
ér
wèi
zhī
suǒ
zhī
zhī
fāng
tiān
zhī
mìng
zhě
zhī
suǒ
yōu
suī
rán
zhī
ér
zhī
zhě
fēi
rén
zhī
suǒ
wèi
zhī
zhī
shì
zhēn
zhēn
zhī
suǒ
suǒ
zhī
suǒ
yōu
suǒ
wéi
shī
shū
yuè
zhī
yǒu
zhī
wèi
yán
huí
běi
miàn
bài
shǒu
yuē
huí
zhī
chū
gào
zi
gòng
zi
gòng
máng
rán
shī
guī
jiā
yín
qǐn
shí
zhì
yán
huí
zhòng
wǎng
zhī
nǎi
fǎn
qiū
mén
xián
sòng
shū
zhōng
shēn
chuò
chén
dài
pìn
jiàn
shū
sūn
shì
shū
sūn
shì
yuē
guó
yǒu
shèng
rén
yuē
fēi
kǒng
qiū
xié
yuē
shì
zhī
shèng
shū
sūn
shì
yuē
cháng
wén
zhī
yán
huí
yuē
kǒng
qiū
néng
fèi
xīn
ér
yòng
xíng
chén
dài
yuē
guó
yǒu
shèng
rén
zi
zhī
yuē
shèng
rén
shú
wèi
yuē
lǎo
dān
zhī
yǒu
kàng
cāng
zi
zhě
dān
zhī
dào
néng
ěr
shì
ér
tīng
hóu
wén
zhī
jīng
shǐ
使
shàng
qīng
hòu
ér
zhì
zhī
kàng
cāng
zi
yìng
pìn
ér
zhì
hóu
bēi
qǐng
wèn
zhī
kàng
cāng
zi
yuē
chuán
zhī
zhě
wàng
néng
shì
tīng
yòng
ěr
néng
ěr
zhī
yòng
hóu
yuē
zēng
dào
nài
guǎ
rén
zhōng
yuàn
wén
zhī
kàng
cāng
zi
yuē
xīn
xīn
shén
shén
yǒu
jiè
rán
zhī
yǒu
wéi
rán
zhī
yīn
suī
yuǎn
zài
huāng
zhī
wài
jìn
zài
méi
jié
zhī
nèi
lái
gàn
zhě
zhī
zhī
nǎi
zhī
shì
kǒng
zhī
zhī
suǒ
jué
xīn
liù
cáng
zhī
suǒ
zhī
zhī
ér
hóu
yuè
gào
zhòng
zhòng
xiào
ér
shāng
tài
zǎi
jiàn
kǒng
zi
yuē
qiū
shèng
zhě
kǒng
zi
yuē
shèng
qiū
gǎn
rán
qiū
xué
duō
shí
zhě
shāng
tài
zǎi
yuē
sān
wáng
shèng
zhě
kǒng
zi
yuē
sān
wáng
shàn
rèn
zhì
yǒng
zhě
shèng
qiū
zhī
yuē
shèng
zhě
kǒng
zi
yuē
shàn
rèn
rén
zhě
shèng
qiū
zhī
yuē
sān
huáng
shèng
zhě
kǒng
zi
yuē
sān
huáng
shàn
rèn
yīn
shí
zhě
shèng
qiū
zhī
shāng
tài
zǎi
hài
yuē
rán
shú
zhě
wèi
shèng
kǒng
zi
dòng
róng
yǒu
jiān
yuē
西
fāng
zhī
rén
yǒu
shèng
zhě
yān
zhì
ér
luàn
yán
ér
xìn
huà
ér
xíng
dàng
dàng
mín
néng
míng
yān
qiū
wèi
shèng
zhī
zhēn
wèi
shèng
zhēn
shèng
shāng
tài
zǎi
hēi
rán
xīn
yuē
kǒng
qiū
zāi
zi
xià
wèn
kǒng
zi
yuē
yán
huí
zhī
wéi
rén
ruò
zi
yuē
huí
zhī
rén
xián
qiū
yuē
zi
gòng
zhī
wéi
rén
ruò
zi
yuē
zhī
biàn
xián
qiū
yuē
zi
zhī
wéi
rén
ruò
zi
yuē
yóu
zhī
yǒng
xián
qiū
yuē
zi
zhāng
zhī
wéi
rén
ruò
zi
yuē
shī
zhī
zhuāng
xián
qiū
zi
xià
ér
wèn
yuē
rán
zi
zhě
wèi
shì
yuē
huí
néng
rén
ér
néng
fǎn
néng
biàn
ér
néng
yóu
néng
yǒng
ér
néng
qiè
shī
néng
zhuāng
ér
néng
tóng
jiān
zi
zhī
yǒu
suǒ
shì
ér
èr
zi
liè
zi
shī
qiū
zi
lín
yǒu
hūn
mào
rén
nǎi
nán
guō
cóng
zhī
chù
zhě
shù
ér
suī
rán
zi
liè
zi
wēi
yān
cháo
cháo
xiāng
biàn
wén
ér
nán
guō
zi
lián
qiáng
èr
shí
nián
xiāng
qǐng
xiāng
dào
ruò
xiāng
jiàn
zhě
mén
zhī
wéi
zi
liè
zi
nán
guō
zi
yǒu
yǒu
chǔ
lái
zhě
wèn
zi
liè
zi
yuē
xiān
shēng
nán
guō
zi
zi
liè
zi
yuē
nán
guō
zi
mào
chōng
xīn
ěr
wén
jiàn
kǒu
yán
xīn
zhī
xíng
wǎng
jiāng
wèi
suī
rán
shì
xié
wǎng
yuè
shí
rén
tóng
háng
jiàn
nán
guō
zi
guǒ
ruò
yān
ér
jiē
shì
zi
liè
zi
xíng
shén
xiāng
ǒu
ér
qún
nán
guō
zi
é
ér
zhǐ
zi
liè
zi
zhī
xíng
zhě
yán
kàn
kàn
rán
ruò
zhuān
zhí
ér
zài
xióng
zhě
zi
liè
zi
zhī
hài
zhī
fǎn
shě
xián
yǒu
zi
liè
zi
yuē
zhě
yán
jìn
zhī
zhě
yán
yòng
yán
wèi
yán
yán
zhī
wèi
zhī
zhī
yán
yán
zhī
zhī
yán
zhī
suǒ
yán
suǒ
zhī
suǒ
yán
suǒ
zhī
ér
wàng
hài
zāi
zi
liè
zi
xué
sān
nián
zhī
hòu
xīn
gǎn
niàn
shì
fēi
kǒu
gǎn
yán
hài
shǐ
lǎo
shāng
miǎn
ér
nián
zhī
hòu
xīn
gèng
niàn
shì
fēi
kǒu
gèng
yán
hài
lǎo
shāng
shǐ
jiě
yán
ér
xiào
nián
zhī
hòu
cóng
xīn
zhī
suǒ
niàn
gèng
shì
fēi
cóng
kǒu
zhī
suǒ
yán
gèng
hài
shǐ
yǐn
bìng
ér
zuò
jiǔ
nián
zhī
hòu
héng
xīn
zhī
suǒ
niàn
héng
kǒu
zhī
suǒ
yán
zhī
zhī
shì
fēi
hài
zhī
zhī
shì
fēi
hài
wài
nèi
jìn
ér
hòu
yǎn
ěr
ěr
kǒu
kǒu
tóng
xīn
níng
xíng
shì
ròu
dōu
róng
jué
xíng
zhī
suǒ
zhī
suǒ
xīn
zhī
suǒ
niàn
yán
zhī
suǒ
cáng
ér
suǒ
yǐn
chū
zi
liè
zi
hǎo
yóu
qiū
zi
yuē
kòu
hǎo
yóu
yóu
suǒ
hǎo
liè
zi
yuē
yóu
zhī
suǒ
wán
rén
zhī
yóu
guān
suǒ
jiàn
zhī
yóu
guān
suǒ
biàn
yóu
yóu
wèi
yǒu
néng
biàn
yóu
zhě
qiū
zi
yuē
kòu
zhī
yóu
rén
tóng
ér
yuē
rén
fán
suǒ
jiàn
héng
jiàn
biàn
wán
zhī
zhī
wài
yóu
zhī
nèi
guān
wài
yóu
zhě
qiú
bèi
nèi
guān
zhě
shēn
shēn
yóu
zhī
zhì
qiú
bèi
yóu
zhī
zhì
shì
liè
zi
zhōng
shēn
chū
wéi
zhī
yóu
qiū
zi
yuē
yóu
zhì
zhì
yóu
zhě
zhī
suǒ
shì
zhì
guān
zhě
zhī
suǒ
shì
jiē
yóu
jiē
guān
shì
zhī
suǒ
wèi
yóu
shì
zhī
suǒ
wèi
guān
yuē
yóu
zhì
yóu
zhì
lóng
shū
wèi
wén
zhì
yuē
zi
zhī
shù
wēi
yǒu
zi
néng
wén
zhì
yuē
wéi
mìng
suǒ
tīng
rán
xiān
yán
zi
suǒ
bìng
zhī
zhèng
lóng
shū
yuē
xiāng
wéi
róng
guó
huǐ
wéi
ér
shī
ér
yōu
shì
shēng
shì
pín
shì
rén
shǐ
shì
rén
chù
zhī
jiā
zhī
shě
guān
zhī
xiāng
róng
mán
zhī
guó
fán
zhòng
jué
shǎng
néng
quàn
xíng
néng
wēi
shèng
shuāi
hài
néng
āi
yuè
néng
shì
guó
jūn
jiāo
qīn
yǒu
zhì
zāi
fāng
néng
zhī
wén
zhì
nǎi
mìng
lóng
shū
bèi
míng
ér
wén
zhì
hòu
xiàng
míng
ér
wàng
zhī
ér
yuē
jiàn
zi
zhī
xīn
fāng
cùn
zhī
shèng
rén
zi
xīn
liù
kǒng
liú
tōng
kǒng
jīn
shèng
zhì
wèi
zhě
huò
yóu
fēi
qiǎn
shù
suǒ
néng
suǒ
yóu
ér
cháng
shēng
zhě
dào
yóu
shēng
ér
shēng
suī
zhōng
ér
wáng
cháng
yóu
shēng
ér
wáng
xìng
yǒu
suǒ
yóu
ér
cháng
zhě
dào
yóu
ér
suī
wèi
zhōng
ér
wáng
zhě
cháng
yóu
ér
shēng
xìng
yòng
ér
shēng
wèi
zhī
dào
yòng
dào
zhōng
wèi
zhī
cháng
yǒu
suǒ
yòng
ér
zhě
wèi
zhī
dào
yòng
dào
ér
zhě
wèi
zhī
cháng
liáng
zhī
yáng
zhū
wàng
mén
ér
suí
zhī
yáng
zhū
shī
ér
rén
zhī
shēng
rén
zhī
zhòng
rén
qiě
zhòng
rén
qiě
jiāng
miǎo
zhě
xiān
qiū
háo
ěr
jiāng
lóng
zhě
xiān
wén
ruì
fēi
kǒu
jiāng
shuǎng
zhě
xiān
biàn
miǎn
jiāng
zhì
zhě
xiān
jué
jiāo
xiǔ
jiāng
jiāng
zhě
xiān
bēn
xīn
jiāng
zhě
xiān
shí
shì
fēi
zhì
zhě
fǎn
zhèng
zhī
duō
xián
dōng
duō
cái
zhī
yǒu
fēng
zi
zhě
xíng
guò
dōng
dèng
dèng
ér
xiào
yuē
wèi
ruò
lái
zhě
ruò
yuē
suǒ
yuàn
zhī
dèng
wèi
fēng
zi
yuē
zhī
yǎng
yǎng
zhī
shòu
rén
yǎng
ér
néng
yǎng
zhě
quǎn
shǐ
zhī
lèi
yǎng
ér
wèi
yòng
zhě
rén
zhī
shǐ
使
zhī
shí
ér
bǎo
ér
zhí
zhèng
zhī
gōng
zhǎng
yòu
qún
ér
wèi
láo
páo
chú
zhī
quǎn
shǐ
zhī
lèi
fēng
zi
yīng
fēng
zi
zhī
cóng
zhě
yuè
ér
jìn
yuē
dài
wén
zhī
duō
yǒu
shàn
zhì
zhě
yǒu
shàn
zhì
jīn
zhě
yǒu
shàn
zhì
shēng
yuè
zhě
yǒu
shàn
zhì
shū
shù
zhě
yǒu
shàn
zhì
jūn
zhě
yǒu
shàn
zhì
zōng
miào
zhě
qún
cái
bèi
ér
xiāng
wèi
zhě
néng
xiāng
shǐ
使
zhě
ér
wèi
zhī
zhě
zhī
shǐ
使
zhī
zhě
néng
ér
zhī
zhī
néng
wèi
zhī
shǐ
使
yān
zhí
zhèng
zhě
nǎi
zhī
suǒ
shǐ
使
zi
jīn
yān
dèng
yīng
ér
tuì
退
gōng
wén
zhū
hóu
táng
谿
gōng
yán
zhī
zhōu
xuān
wáng
wáng
bèi
pìn
zhī
gōng
zhì
guān
xíng
nuò
xuān
wáng
xīn
huò
ér
yuē
zhī
gōng
yuē
chén
zhī
néng
zhé
chūn
zhōng
zhī
kān
qiū
chán
zhī
wáng
zuò
yuē
zhī
néng
liè
zhī
jiǔ
niú
zhī
wěi
yóu
hàn
ruò
zhé
chūn
zhōng
zhī
kān
qiū
chán
zhī
ér
wén
tiān
xià
gōng
zhǎng
tuì
退
yuē
shàn
zāi
wáng
zhī
wèn
chén
gǎn
shí
duì
chén
zhī
shī
yǒu
shāng
qiū
zi
zhě
tiān
xià
ér
liù
qīn
zhī
wèi
cháng
yòng
chén
shì
zhī
nǎi
gào
chén
yuē
rén
jiàn
suǒ
jiàn
shì
rén
suǒ
kuī
suǒ
xiū
rén
suǒ
wèi
xué
shì
zhě
xiān
jiàn
xīn
xué
tīng
zhě
xiān
wén
zhuàng
zhōng
yǒu
nèi
zhě
nán
wài
wài
nán
míng
chū
jiā
jīn
chén
zhī
míng
wén
zhū
hóu
shì
chén
wéi
shī
zhī
jiào
xiǎn
chén
zhī
néng
zhě
rán
chén
zhī
míng
zhě
néng
yòng
zhě
yóu
zhě
zhōng
shān
gōng
zi
móu
zhě
wèi
guó
zhī
xián
gōng
zi
hǎo
xián
rén
yóu
guó
shì
ér
yuè
zhào
rén
gōng
sūn
lóng
zhèng
zi
zhī
xiào
zhī
gōng
zi
móu
yuē
zi
xiào
móu
zhī
yuè
gōng
sūn
lóng
zi
yuē
gōng
sūn
lóng
zhī
wéi
rén
xíng
shī
xué
yǒu
nìng
gěi
ér
zhōng
màn
yǎn
ér
jiā
hǎo
guài
ér
wàng
yán
huò
rén
zhī
xīn
rén
zhī
kǒu
hán
tán
děng
zhī
gōng
zi
móu
biàn
róng
yuē
zi
zhuàng
gōng
sūn
lóng
zhī
guò
qǐng
wén
shí
zi
yuē
xiào
lóng
zhī
kǒng
chuān
穿
yán
shàn
shè
zhě
néng
lìng
hòu
zhōng
qián
kuò
xiāng
shǐ
shǐ
xiāng
shǔ
qián
shǐ
zào
zhǔn
ér
jué
luò
hòu
shǐ
zhī
kuò
yóu
xián
xián
shì
zhī
ruò
yān
kǒng
chuān
穿
hài
zhī
lóng
yuē
wèi
miào
zhě
féng
méng
zhī
yuē
hóng
鸿
chāo
ér
zhī
yǐn
hào
zhī
gōng
wèi
zhī
jiàn
shè
shǐ
lái
zhù
móu
zi
ér
kuàng
jié
shǐ
suì
ér
chén
yáng
shì
zhì
zhě
zhī
yán
gōng
zi
móu
yuē
zhì
zhě
zhī
yán
fēi
zhě
zhī
suǒ
xiǎo
hòu
zhōng
qián
kuò
jūn
hòu
qián
shǐ
zhù
móu
zi
ér
kuàng
jié
jǐn
shǐ
zhī
shì
zi
yān
zhèng
zi
yuē
zi
lóng
zhī
yān
shì
quē
yòu
yán
yóu
zhě
lóng
kuáng
wèi
wáng
yuē
yǒu
xīn
yǒu
zhǐ
zhì
yǒu
jìn
yǒu
yǐng
yǐn
qiān
jūn
bái
fēi
wèi
cháng
yǒu
lèi
fǎn
lún
shèng
yán
gōng
zi
móu
yuē
zi
zhì
yán
ér
wéi
yóu
yóu
zài
zi
xīn
tóng
zhǐ
jiē
zhì
jǐn
zhě
cháng
yǒu
yǐng
zhě
shuō
zài
gǎi
yǐn
qiān
jūn
shì
zhì
děng
bái
fēi
xíng
míng
wèi
cháng
yǒu
fēi
zhèng
zi
yuē
zi
gōng
sūn
lóng
zhī
míng
jiē
tiáo
shè
lìng
qiào
zi
jiāng
chéng
zhī
gōng
zi
móu
rán
liáng
jiǔ
gào
tuì
退
yuē
qǐng
dài
gèng
zi
lùn
yáo
zhì
tiān
xià
shí
nián
zhī
tiān
xià
zhì
zhì
zhī
亿
zhào
zhī
yuàn
dài
yuàn
dài
wèn
zuǒ
yòu
zuǒ
yòu
zhī
wèn
wài
cháo
wài
cháo
zhī
wèn
zài
zài
zhī
yáo
nǎi
wēi
yóu
kāng
wén
ér
tóng
yáo
yuē
zhēng
mín
fěi
ěr
shí
zhī
shùn
zhī
yáo
wèn
yuē
shuí
jiào
ěr
wèi
yán
tóng
ér
yuē
wén
zhī
dài
wèn
dài
dài
yuē
shī
yáo
hái
gōng
zhào
shùn
yīn
chán
tiān
xià
shùn
ér
shòu
zhī
guān
yǐn
yuē
zài
xíng
zhù
dòng
ruò
shuǐ
jìng
ruò
jìng
yìng
ruò
xiǎng
dào
ruò
zhě
wéi
dào
dào
wéi
shàn
ruò
dào
zhě
yòng
ěr
yòng
yòng
yòng
xīn
ruò
dào
ér
yòng
shì
tīng
xíng
zhì
qiú
zhī
dāng
zhān
zhī
zài
qián
yān
zài
hòu
yòng
zhī
mǎn
liù
fèi
zhī
zhī
suǒ
fēi
yǒu
xīn
zhě
suǒ
néng
yuǎn
fēi
xīn
zhě
suǒ
néng
jìn
wéi
ér
zhī
ér
xìng
chéng
zhī
zhě
zhī
zhī
ér
wáng
qíng
néng
ér
wèi
zhēn
zhī
zhēn
néng
zhī
néng
qíng
néng
néng
wèi
kuài
chén
suī
wèi
ér
fēi

仲尼闲居,子贡入侍,而有忧色。
子贡不敢问,出告颜回。
颜回援琴而歌。
孔子闻之,果召回入,问曰:“若奚独乐?”回曰:“夫子奚独忧?”孔子曰:“先言尔志。
”曰:“吾昔闻之夫子曰‘乐天知命故不忧’,回所以乐也。
”孔子愀然有间曰:“有是言哉?汝之意失矣。
此吾昔日之言尔,请以今言为正也。
汝徒知乐天知命之无忧,未知乐天知命有忧之大也。
今告若其实:修一身,任穷达,知去来之非我,亡变乱于心虑,尔之所谓乐天知命之无忧也。
曩吾修《诗》、《书》,正礼乐,将以治天下,遗来世;非但修一身,治鲁国而已。
而鲁之君臣日失其序,仁义益衰,情性益薄。
此道不行一国与当年,其如天下与来世矣?吾始知《诗》、《书》、礼乐无救于治乱,而未知所以革之之方。
此乐天知命者之所忧。
虽然,吾得之矣。
夫乐而知者,非古人之所谓乐知也。
无乐无知,是真乐真知;故无所不乐,无所不知,无所不忧,无所不为。
《诗》、《书》、礼乐,何弃之有?革之何为?”颜回北面拜手,曰:“回亦得之矣。
”出告子贡。
子贡茫然自失,归家淫思七日,不寝不食,以至骨立。
颜回重往喻之,乃反丘门,弦歌诵书,终身不辍。
陈大夫聘鲁,私见叔孙氏。
叔孙氏曰:“吾国有圣人。
”曰:“非孔丘邪?”曰:“是也。
”“何以知其圣乎?”叔孙氏曰:“吾常闻之颜回,曰:‘孔丘能废心而用形。
’”陈大夫曰:“吾国亦有圣人,子弗知乎?”曰:“圣人孰谓?”曰:“老聃之弟子有亢仓子者,得聃之道,能以耳视而目听。
”鲁侯闻之大惊,使上卿厚礼而致之。
亢仓子应聘而至。
鲁侯卑辞请问之。
亢仓子曰:“传之者妄。
我能视听不用耳目,不能易耳目之用。
”鲁侯曰:“此增异矣。
其道奈何?寡人终愿闻之。
”亢仓子曰:“我体合于心,心合于气,气合于神,神合于无。
其有介然之有,唯然之音,虽远在八荒之外,近在眉睫之内,来干我者,我必知之。
乃不知是我七孔四支之所觉,心腹六藏之所知,其自知而已矣。
”鲁侯大悦。
他日以告仲尼,仲尼笑而不答。
商太宰见孔子,曰:“丘圣者欤?”孔子曰:“圣则丘何敢,然则丘博学多识者也。
”商太宰曰:“三王圣者欤?”孔子曰:“三王善任智勇者,圣则丘弗知。
”曰:“五帝圣者欤?”孔子曰:“五帝善任仁义者,圣则丘弗知。
”曰:“三皇圣者欤?”孔子曰:“三皇善任因时者,圣则丘弗知。
”商太宰大骇,曰:“然则孰者为圣?”孔子动容有间,曰:“西方之人有圣者焉,不治而不乱,不言而自信,不化而自行,荡荡乎民无能名焉。
丘疑其为圣。
弗知真为圣欤?真不圣欤?”商太宰嘿然心计曰:“孔丘欺我哉!”子夏问孔子曰:“颜回之为人奚若?”子曰:“回之仁贤于丘也。
”曰:“子贡之为人奚若?”子曰:“赐之辩贤于丘也。
”曰:“子路之为人奚若?”子曰:“由之勇贤于丘也。
”曰:“子张之为人奚若?”子曰:“师之庄贤于丘也。
”子夏避席而问曰:“然则四子者何为事夫子?”曰:“居!吾语汝。
夫回能仁而不能反,赐能辩而不能讷,由能勇而不能怯,师能庄而不能同。
兼四子之有以易吾,吾弗许也。
此其所以事吾而不贰也。
”子列子既师壶丘子林,友伯昏瞀人,乃居南郭。
从之处者,日数而不及。
虽然,子列子亦微焉。
朝朝相与辩,无不闻。
而与南郭子连墙二十年,不相谒请;相遇于道,目若不相见者。
门之徒役以为子列子与南郭子有敌不疑。
有自楚来者,问子列子曰:“先生与南郭子奚敌?”子列子曰:“南郭子貌充心虚,耳无闻,目无见,口无言,心无知,形无惕。
往将奚为?虽然,试与汝偕往。
”阅弟子四十人同行。
见南郭子,果若欺魄焉,而不可与接。
顾视子列子,形神不相偶,而不可与群。
南郭子俄而指子列子之弟子末行者与言,衎衎然若专直而在雄者。
子列子之徒骇之。
反舍,咸有疑色。
子列子曰:“得意者无言,进知者亦无言。
用无言为言亦言,无知为知亦知。
无言与不言,无知与不知,亦言亦知。
亦无所不言,亦无所不知;亦无所言,亦无所知。
如斯而已。
汝奚妄骇哉?”子列子学也,三年之后,心不敢念是非,口不敢言利害,始得老商一眄而已。
五年之后,心更念是非,口更言利害,老商始一解颜而笑。
七年之后,从心之所念,更无是非;从口之所言,更无利害,夫子始一引吾并席而坐。
九年之后,横心之所念,横口之所言,亦不知我之是非利害欤,亦不知彼之是非利害欤,外内进矣。
而后眼如耳,耳如鼻,鼻如口,口无不同。
心凝形释,骨肉都融;不觉形之所倚,足之所履,心之所念,言之所藏。
如斯而已。
则理无所隐矣。
初,子列子好游。
壶丘子曰:“御寇好游,游何所好?”列子曰:“游之乐所玩无故。
人之游也,观其所见;我之游也,观其所变。
游乎游乎!未有能辨其游者。
”壶丘子曰:“御寇之游固与人同欤,而曰固与人异欤?凡所见,亦恒见其变。
玩彼物之无故,不知我亦无故。
务外游,不知务内观。
外游者,求备于物;内观者,取足于身。
取足于身,游之至也;求备于物,游之不至也。
”于是列子终身不出,自以为不知游。
壶丘子曰:“游其至乎!至游者,不知所适;至观者,不知所眂。
物物皆游矣,物物皆观矣,是我之所谓游,是我之所谓观也。
故曰:游其至矣乎!游其至矣乎!”龙叔谓文挚曰:“子之术微矣。
吾有疾,子能已乎?”文挚曰:“唯命所听。
然先言子所病之证。
”龙叔曰:“吾乡誉不以为荣,国毁不以为辱;得而不喜,失而弗忧;视生如死;视富如贫;视人如豕;视吾如人。
处吾之家,如逆旅之舍;观吾之乡,如戎蛮之国。
凡此众疾,爵赏不能劝,刑罚不能威,盛衰、利害不能易,哀乐不能移。
固不可事国君,交亲友,御妻子,制仆隶。
此奚疾哉?奚方能已之乎?”文挚乃命龙叔背明而立,文挚自后向明而望之,既而曰:“嘻!吾见子之心矣:方寸之地虚矣。
几圣人也!子心六孔流通,一孔不达。
今以圣智为疾者,或由此乎!非吾浅术所能已也。
”无所由而常生者,道也。
由生而生,故虽终而不亡,常也。
由生而亡,不幸也。
有所由而常死者,亦道也。
由死而死,故虽未终而自亡者,亦常也。
由死而生,幸也。
故无用而生谓之道,用道得终谓之常;有所用而死者亦谓之道,用道而得死者亦谓之常。
季梁之死,杨朱望其门而歌。
随梧之死,杨朱抚其尸而哭。
隶人之生,隶人之死,众人且歌,众人且哭。
目将眇者,先睹秋毫;耳将聋者,先闻蚋飞;口将爽者,先辨淄、渑;鼻将窒者,先觉焦朽;体将僵者,先亟犇佚;心将迷者,先识是非:故物不至者则不反。
郑之圃泽多贤,东里多才。
圃泽之役有伯丰子者,行过东里,遇邓析。
邓析顾其徒而笑曰:“为若舞彼来者,奚若?”其徒曰:“所愿知也。
”邓析谓伯丰子曰:“汝知养养之义乎?受人养而不能自养者,犬豕之类也;养物而物为我用者,人之力也。
使汝之徒食而饱,衣而息,执政之功也。
长幼群聚而为牢藉庖厨之物,奚异犬豕之类乎?”伯丰子不应。
伯丰子之从者越次而进曰:“大夫不闻齐鲁之多机乎?有善治土木者,有善治金革者,有善治声乐者,有善治书数者,有善治军旅者,有善治宗庙者,群才备也。
而无相位者,无能相使者。
而位之者无知,使之者无能,而知之与能为之使焉。
执政者,乃吾之所使,子奚矜焉?”邓析无以应,目其徒而退。
公仪伯以力闻诸侯,堂谿公言之于周宣王,王备礼以聘之。
公仪伯至,观形,懦夫也。
宣王心惑而疑曰:“女之力何如?”公仪伯曰:“臣之力能折春螽之股,堪秋蝉之翼。
”王作色曰:“吾之力能裂犀兕之革,曳九牛之尾,犹憾其弱。
女折春螽之股,堪秋蝉之翼,而力闻天下,何也?”公仪伯长息退席,曰:“善哉王之问也!臣敢以实对。
臣之师有商丘子者,力无敌于天下,而六亲不知;以未尝用其力故也。
臣以死事之。
乃告臣曰:‘人欲见其所不见,视人所不窥;欲得其所不得,修人所不为。
故学视者先见舆薪,学听者先闻撞钟。
夫有易于内者无难于外。
于外无难,故名不出其一家。
’今臣之名闻于诸侯,是臣违师之教,显臣之能者也。
然则臣之名不以负其力者也,以能用其力者也;不犹愈于负其力者乎?”中山公子牟者,魏国之贤公子也。
好与贤人游,不恤国事,而悦赵人公孙龙。
乐正子舆之徒笑之。
公子牟曰:“子何笑牟之悦公孙龙也?”子舆曰:“公孙龙之为人也,行无师,学无友,佞给而不中,漫衍而无家,好怪而妄言。
欲惑人之心,屈人之口,与韩檀等肄之。
”公子牟变容曰:“何子状公孙龙之过欤?请闻其实。
”子舆曰:“吾笑龙之诒孔穿,言‘善射者能令后镞中前括,发发相及,矢矢相属;前矢造准而无绝落,后矢之括犹衔弦,视之若一焉。
’孔穿骇之。
龙曰:‘此未其妙者。
逢蒙之弟子曰鸿超,怒其妻而怖之。
引乌号之弓,綦卫之箭,射其目。
矢来注眸子而眶不睫,矢隧地而尘不扬。
’是岂智者之言与?”公子牟曰:“智者之言固非愚者之所晓。
后镞中前括,钧后于前。
矢注眸子而眶不睫,尽矢之势也。
子何疑焉?”乐正子舆曰:“子,龙之徒,焉得不饰其阙?吾又言其尤者。
龙诳魏王曰:‘有意不心。
有指不至。
有物不尽。
有影不移。
发引千钧。
白马非马。
孤犊未尝有母。
’其负类反伦,不可胜言也。
”公子牟曰:“子不谕至言而以为尤也,尤其在子矣。
夫无意则心同。
无指则皆至。
尽物者常有。
影不移者,说在改也。
发引千钧,势至等也。
白马非马,形名离也。
孤犊未尝有母,非孤犊也。
”乐正子舆曰:“子以公孙龙之鸣皆条也。
设令发于馀窍,子亦将承之。
”公子牟默然良久,告退,曰:“请待馀日,更谒子论。
”尧治天下五十年,不知天下治欤,不治欤?不知亿兆之愿戴己欤,不愿戴己欤?顾问左右,左右不知。
问外朝,外朝不知。
问在野,在野不知。
尧乃微服游于康衢,闻儿童谣曰:“立我蒸民,莫匪尔极。
不识不知,顺帝之则。
”尧喜问曰:“谁教尔为此言?”童儿曰:“我闻之大夫。
”问大夫。
大夫曰:“古诗也。
”尧还宫,召舜,因禅以天下。
舜不辞而受之。
关尹喜曰:“在己无居,形物其箸。
其动若水,其静若镜,其应若响。
故其道若物者也。
物自违道,道不违物。
善若道者,亦不用耳,亦不用目,亦不用力,亦不用心。
欲若道而用视听形智以求之,弗当矣。
瞻之在前,忽焉在后;用之弥满六虚,废之莫知其所。
亦非有心者所能得远,亦非无心者所能得近。
唯默而得之而性成之者得之。
知而亡情,能而不为,真知真能也。
发无知,何能情?发不能,何能为?聚块也,积尘也,虽无为而非理也。
大家还在搜
编辑 参与贡献百度汉语诗词内容