下载百度汉语App
名师好课免费看

观棋大吟

【作者】邵雍 【朝代】
拼音
rén
yǒu
jīng
yóu
cháng
guān
suàn
zhī
zào
huà
zhe
wài
jiàn
wēi
hào
shèng
xīn
zhēng
xiān
dāng
rén
jǐn
bīn
zhǔ
duì
miàn
mán
cái
zhōng
jiàn
kuí
shēng
shā
zài
shǒu
duó
zhǐ
shū
bīng
tàn
móu
xūn
chí
péng
yǒu
qíng
tōng
zhū
chū
huái
怀
xiù
lóng
shé
zǒu
gān
jīn
tāng
zūn
jiàn
jiāo
píng
wéi
bái
zhòu
guǐ
shén
píng
pán
jiāo
chī
kōng
jiāng
xiǎng
léi
báo
hǎi
zhū
jīng
hán
shǔ
tóng
shū
cǎn
hūn
míng
gòng
kuī
shān
càn
xīng
dǒu
huì
xuán
yīn
shū
yíng
shì
fān
jīng
chǒng
gāo
bēi
cái
zhì
fǎn
nán
xīn
pàn
hài
liǎng
juǎn
shū
dāng
yào
huì
shě
zài
zhì
zhě
shāng
zhà
xìn
zhě
shī
chuí
zhēn
wěi
zhī
xiāng
míng
shí
zhī
dōu
huī
zhě
shī
zhī
běn
wèi
huò
zhī
qián
kūn
zhī
zuò
sòng
kǎn
biàn
chéng
kuí
shǐ
xiāng
líng
fàn
yán
gòng
cháng
shèng
wèi
shǐ
jué
xīng
shuāi
qián
zhī
suǒ
shì
jīn
zhī
huò
fēi
jīn
zhī
suǒ
qiáng
míng
zhī
huò
léi
guān
hòu
shì
zhōng
tiān
duān
jīn
guān
wǎng
zhǐ
páo
yáo
shùn
xíng
ràng
xiōng
yóu
tāng
yuán
gān
sān
lǎo
chéng
yǒu
suī
gāo
táo
chén
ér
zhōu
xiàn
guī
céng
wèi
miǎn
liáo
ér
shāng
rén
wèi
míng
suǒ
bài
wèi
suǒ
zhì
luàn
yīn
cóng
xián
zi
xián
shēng
xiá
zi
xián
sūn
shēng
chuāng
huò
miáo
mín
mìng
huò
yǒu
wēi
huò
羿
zhuó
xìn
huò
guǎn
cài
zào
huò
shāng
rén
zhēng
huò
zhōu
rén
chéng
huò
míng
tiáo
zhèn
huò
qiān
zhuó
jiàn
xià
tái
céng
zhào
shēng
ér
ān
zhī
yǒu
yuè
zhào
mèng
shī
wáng
bēn
zhì
yōu
wáng
píng
wáng
qiān
luò
nǎn
wáng
bài
huò
méng
zhào
líng
huò
huì
huáng
chí
huò
zhàn
zhǎng
àn
huò
shì
qián
谿
huò
yān
yǐng
huò
huì
huò
liáng
huò
lín
gòng
tūn
shì
xióng
xiāng
biān
chī
bào
qín
miè
liù
guó
chǔ
hàn
jué
xióng
tiān
jǐn
yǒu
xiá
ěr
dōu
bāo
kuò
zòng
héng
zhǐ
huī
jǐng
tián
fāng
bīng
jiǎ
zhèng
lěi
lěi
zhī
qiān
huà
zhī
xiào
xiāo
zhī
fēng
zhé
fén
zhī
shū
shī
hóu
zhì
shǒu
qiáng
gàn
ér
ruò
zhī
zhòng
bīng
shàng
jùn
cháng
chéng
cán
biān
chuí
wèi
pán
shí
wàn
shì
ér
huí
tiān
zhǐ
zhǎng
jiē
chí
shì
ruò
lóu
yòng
cái
shā
ē
páng
gōng
wèi
lóng
chē
zhì
shān
wèi
fàng
chén
shè
bīng
shàng
xīn
fēi
qiǎn
hóng
鸿
mén
zhèng
xián
yáng
yān
yàn
nán
zhèng
fèn
xióng
rén
guǐ
tóng
jiāo
cuò
fēng
yún
gòng
cǎn
xiàng
qiáng
liú
wèi
shèng
鹿
zhī
shuí
yuē
sān
zhāng
zài
shōu
bīng
guó
suí
miào
táng
chéng
suàn
zhòng
wéi
zuò
chóu
guǎng
广
xiū
hóng
鸿
gōu
bào
xíng
yáng
liú
xìn
gāi
xià
bié
sān
jié
cái
fāng
zhǎn
qiān
nián
yùn
zhèng
shān
chuān
jiù
xíng
shèng
yuè
xīn
guāng
huī
zhēng
shuò
chéng
sān
tǒng
chē
shū
hùn
wéi
fāng
qióng
yǒu
hòu
zhēng
xíng
jūn
fēn
nán
běi
dāng
shí
zuǒ
mìng
jiù
diān
bǎi
zhàn
fāng
quán
zhǎng
bīng
zhèn
tiān
chuí
zhī
shì
huò
liú
máo
zhǒng
zǎi
héng
zhòng
míng
zhèng
miǎo
jiàn
wēi
néng
zhì
mìng
tiǎn
zéi
xíng
tóng
gōng
zhōng
líng
guǎ
diàn
殿
shàng
zhú
yīng
ér
lóng
zhàn
zhī
suǒ
bīng
jiān
zhèng
zài
kuì
suī
huàn
shuǐ
shuǐ
gǎn
wàng
dōng
hàn
zhòng
kūn
yáng
fēi
yōu
yōu
xīn
shì
guǐ
láng
jiàn
tái
shī
hào
zhuī
lóng
zhǔn
xīn
ān
sǎo
chì
méi
zài
féng
huǒ
wáng
hàn
guān
dòu
dèng
yuán
zhōng
kuì
yán
liáng
xié
pìn
jīng
gōng
dài
jìn
zhì
dǒng
dōu
luò
shǎo
yān
huǒ
jīng
duō
hāo
cháng
tiān
yǒu
niǎo
bái
rén
bēi
chéng
yǒu
huáng
yáng
xuè
kuī
shà
zhī
jiāng
diān
fēi
zhī
mèng
xiān
shǒu
zhòng
móu
shì
xuán
zhì
suí
jìng
zhōng
西
jìn
shàng
qīng
tán
xuán
pǐn
rén
zhí
guó
mìng
ròu
shēng
èr
zhǔ
méng
shuāng
fàn
dǐng
shì
guǎn
lìng
rén
zhòng
guǎng
广
qiāng
chén
zhōng
zhōu
lóng
guāng
shè
niú
dòu
yǐng
huà
hóng
cǎo
lái
luò
ruì
kěn
tián
jiāng
méi
èr
bǎi
yǒu
nián
fāng
jià
ér
bìng
chí
dōng
jìn
fēn
nán
wěi
shí
huò
chǎn
líng
zhī
fán
jīng
gǎi
mìng
zhì
chén
chāng
suí
guó
西
fēng
chéng
huāng
chūn
cǎo
cháng
jiāng
kōng
mǎn
xíng
làng
zhān
hòu
wèi
kāi
běi
shǒu
xiào
wén
suí
yīn
xuán
yǒu
biàn
guó
fēn
wéi
dōng
西
ěr
zhū
duó
gāo
shì
wén
miè
běi
suí
shǐ
bìng
chén
hǎi
wèi
fān
fàn
biàn
gōng
kuì
zhēng
liáo
shì
yǒu
shēn
jiē
yàn
kǒu
jiē
chǔ
chù
chēng
nián
hào
rén
rén
luàn
zhōng
yuán
wèi
yǒu
zhǔ
shuí
shí
fēi
鹿
qiān
nán
zhī
tiān
rén
xiāng
lóng
téng
yún
ǎi
fēng
hòu
zhuān
zhāo
xiāng
réng
gōng
wéi
chà
héng
yàn
fàn
shā
sān
mín
xiù
lǐng
xuān
yáng
dòng
tài
píng
ào
zuì
yáng
fēi
jiàn
tiān
tóng
guān
lòu
liǎng
jīng
jiē
jiǔ
miào
xián
qīng
bēi
zhì
ēn
jiāo
hài
xié
shì
shì
nài
shuí
fān
fāng
shèng
dōu
chén
zi
zhī
shì
gōng
ér
cháo
tǎo
zéi
wéi
yōng
bīng
shèng
shuí
lián
wáng
shì
bēi
yāo
cháo
qiān
guān
shè
ān
wēi
gōng
fēi
jūn
mìng
zhū
qiú
běn
féi
shèng
shí
yuè
cóng
huò
cēn
wěi
zhī
nán
yùn
biān
zhǎng
huī
zhǎng
jiān
yōu
zhì
yǎng
hài
zhōng
guó
diān
pèi
jūn
xīn
kōng
niǔ
shí
lái
huā
làn
màn
shì
shí
xìng
fēn
zhōng
xià
jiā
tōng
kuí
míng
xīng
yǒu
làn
dàn
dōng
fāng
wèi
cái
fǎn
zhǎng
zhèn
xuán
liǔ
bēi
jiàng
xiāo
bīng
xuán
huǒ
chī
zhōng
jiàng
kān
zuì
luán
chéng
chī
tài
yuán
cháo
jiàn
rén
liú
zi
wén
shì
chóng
chóng
bié
rén
qíng
xuán
xuán
huī
yóu
yǐn
huǒ
xiǔ
shàng
chēng
guī
jué
zhà
duō
yīn
zhōng
jiān
yōu
cháng
náo
fáng
huàn
jiù
xīn
chí
huò
xuán
zhǒng
yán
shāng
làng
shì
shēng
hái
yǔn
luò
jiāng
zhuì
què
chí
míng
xuàn
rén
jiē
è
kāng
níng
shì
gòng
néng
juān
zhòng
shǐ
wèi
liáng
jiǔ
fèi
tián
qiāo
què
nán
xíng
xiǎn
páng
zhēn
zhǔ
chū
jiàn
shī
wéi
jiā
guó
zhān
zhūn
jūn
chén
huì
shàng
tiān
shēng
jiǎ
shǒu
sòng
suì
kāi
ruì
nòng
suí
fāng
shè
qún
háo
yǐn
lǐng
guī
jīn
bǎi
zài
bīng
mín
zhī
chéng
gǎi
guī
mìng
xīng
wáng
shí
tiān
cháng
shè
guó
shǒu
cháng
shī
wǎng
shì
dōu
chén
qián
shū
lüè
guān
zhī
chà
háo
xiāo
zhǎng
tiān
xuán
yùn
yīn
yáng
dào
fàn
wéi
xiōng
rén
biàn
huà
dòng
jìng
shì
shū
zǒu
zhě
xiān
diān
chí
mào
dōu
hòu
wēi
jiāo
shòu
hài
ruò
liǎng
wàng
zhī
qiú
quán
huò
zhī
néng
wàng
yáng
zhì
ér
dào
wén
lǎo
zi
cái
nán
zhòng
zào
xíng
néng
dāng
yōu
hēi
bái
yān
néng
měi
shēng
yīng
de
yíng
rèn
róng
bàng
rén
xiào
xiū
fáng
lěng
yǎn
kuī
néng
tōng
miào
yòng
huàn
duō
tóng
dào
dào
xiān
tiān
tiān
wéi
qióng
jìn
xìng
fàng
yán
ér
qiǎn
shì
wài
fāng
zhī
jiǎn
tīng
shǐ
shí
gēng
xuán
jiǔ
néng
shàng
bīng
qiǎo
tuī
shàn
yán
dào
jià
zhuī
xiōng
zhuān
ài
zhǔ
tiān
xià
shòu
zhù

人有精游艺,予尝观弈棋。筭馀知造化,着外见几微。好胜心无已,争先意不低。当人尽宾主,对面如蛮夷。财利激于衷,喜怒见于頄。生杀在于手,与夺指于颐。戾不殊冰炭,和不侔埙篪。义不及朋友,情不通夫妻。珠玉出怀袖,龙蛇走肝脾。金汤起樽俎,剑戟交幈帏。白昼役鬼神,平地蟠蛟螭。空江响雷雹,陆海诛鲸鲵。寒暑同舒惨,昏明共蔽亏。山河灿于地,星斗会璇玑。因睹输赢势,翻惊宠辱蹊。高卑易裁制,返覆难拘羁。心迹既一判,利害不两提。卷舒当要会,取舍在须斯。智者伤于诈,信者失于椎。真伪之相杂,名实之都隳。得者失之本,福为祸之梯。乾坤支作讼,离坎变成睽。弧矢相凌犯,言辞共诋欺。何尝无胜负,未始绝兴衰。前日之所是,今日之或非。今日之所强,明日之或羸。以古观后世,终天露端倪。以今观往昔,何止乎庖牺。尧舜行揖让,四凶犹趄趑。汤武援干戈,三老诚有讥。虽臯陶陈谟,而伊周献规。曾未免矣夫,療骨而伤肌。仁为名所败,义为利所挤。治乱不自已,因革徒从宜。与贤不与子,贤愚生瑕玼。与子不与贤,子孙生疮痍。或苗民逆命,或有扈阻威。或羿浞起釁,或管蔡造疑。或商人征葛,或周人乘黎。或鸣条振旅,或牧野搴旗。灼见夏台日,曾照升自陑。安知羑里月,不照逾孟师。厉王奔于彘,幽王死于骊。平王迁于洛,赧王败于伊。或盟于召陵,或会于黄池。或战于长岸,或弑于乾谿。或入于鄢郢,或栖于会稽。或屠于大梁,或入于临淄。五霸共吞噬,七雄相鞭笞。暴秦灭六国,楚汉决雄雌。天尽于有日,地极于无涯。遐尔都包括,纵横悉指挥。井田方奕奕,兵甲正累累。易之以阡陌,画之以效畿。销之以锋谪,焚之以书诗。罢侯以置守,强幹而弱枝。重兵栖上郡,长城惭边陲。自谓磐石固,万世无已而。回天于指掌,割地于阶墀。视入若蝼蚁,用财如沙泥。阿房宫未毕,祖龙车至戏。骊山卒未放,陈涉兵自蕲。灞上心非浅,鸿门气正滋。咸阳起烟焰,南郑奋熊罴。人鬼同交错,风云共惨凄。项强刘未胜,得鹿莫知谁。约法三章在,收兵五国随。庙堂成筭重,帷幄坐筹奇。广武貔貅怒,鸿沟虎豹饥。荥阳留纪信,垓下别虞姬。三傑才方展,千年运正熙。山川旧形胜,日月新光辉。正朔承三统,车书混四维。方隅无割据,穷僻有羁縻。后族争行日,军分南北司。当时无佐命,何以救顛隮。百战方全日,长兵震天垂。岂知巫蛊事,祸起刘屈氂。冢宰司衡日,重明正渺瀰。见危能致命,无忝寄孤遗。剧贼欺孤日,行同狐与狸。宫中凌寡妇,殿上逐婴儿。龙战知何所,冰坚正在兹。溃堤虽患水,禦水敢忘堤。东汉重晞日,昆阳屋瓦飞。幽忧新室鬼,狼籍渐台尸。鄗邑追隆准,新安扫赤眉。再逢火德王,复睹汉官仪。窦邓缘中馈,阎梁挟牝鸡。经何功殆尽,至董业都糜。河洛少烟火,京都多蒿藜。长天有鸟度,白骨无人悲。城有隍须复,羊无血可刲。大厦之将颠,非一木可支,孟德提先手,仲谋藉世资。玄德志不遂,竟终于涕洟。西晋尚清谈,大计悬品题。妇人执国命,骨肉生疠疵。二主蒙霜露,五胡犯鼎彝。世无管夷吾,令人重歔欷。广陌羌塵合,中州胡马嘶。龙光射牛斗,日影化虹蜺。辟草来洛汭,垦田趋江湄。二百有四年,方驾而并驰。东晋分南尾,时或产灵芝。凡经五改命,至陈卒昌隋。国破西风暮,城荒春草萋。长江空满目,行客浪沾衣。后魏开北首,孝文几缉绥。河阴旋有变,国分为东西。尔朱夺高氏,宇文灭北齐。及隋始并陈,四海为藩篱。泛忭公私匮,征辽士卒疲。有身皆厌苦,无口不嗟咨。处处称年号,人人思乱离。中原未有主,谁识非鹿麋。千一难知日,天人相与期。龙腾则云霭,虎步则风凄。母后专朝日,相仍絮宫闱。可差恒彦范,不杀武三民。绣岭喧歌舞,渔阳动鼓鼙。太平其可傲,徒罪一杨妃。剑阁离天日,潼关漏虎貔。两京皆覆没,九庙咸倾欹。乐极则悲至,恩交则害携。事无事奈何,举目谁与比。自此藩方盛,都无臣子祗。恃功而不朝,讨贼以为词。各拥部兵盛,谁怜王室卑。邀朝迁姑息,观社稷安危。攻取非君命,诛求本自肥。乘舆时播越,扈从或参差。尾大知难运,鞭长岂易麾。长奸忧必至,养虎害终贻。国步可颠沛,君心空忸怩。时来花烂漫,势去叶离披。十姓分中夏,五家递通逵。徒明星有烂,但东方未晞。才返长芦镇,旋驱胡柳陂。绛霄兵自取,玄武火何痴。中渡降堪罪,栾城死可嗤。太原朝见人,刘子夕闻啼。事体重重别,人情旋旋移。弃灰犹隐火,朽骨尚称龟。谲诈多阴中,艰忧常自罹。挠防肤革易,患救腹心迟。语祸不旋踵,言伤浪噬脐。欲升还陨落,将坠却扶持。瞑眩人皆恶,康宁世共晞。须能蠲重疾,始可谓良医。久废田硗确,难行路险巇。不逄真主出,何以见施为。家国邅迍極,君臣际会稀。上天生假手,我宋遂开基。睿弄随方设,群豪引领归。迄今百余载,兵革民不知。成改须归命,兴亡自系时。天机不常设,国手无常施。往事都陈迹,前书略可依。比观之博弈,不差乎毫釐。消长天旋运,阴阳道范围。吉凶人变化,动静事枢机。疾走者先颠,迟茂都后萎。与其交受害,不若两忘之。求鱼必以筌,获兔必以罤。得之不能忘,羊质而虎皮。道大闻老子,才难语仲尼。造形能自悟,当局岂忧迷。黑白焉能浼,死生奚足猗。应机如破的,迎刃不容丝。勿讶傍人笑,休防冷眼窥。既能通妙用,何必患多岐。同道道亦得,先天天弗违。穷理以尽性,放言而遣辞。视外方知简,听余始识希。大羹无以和,玄酒莫能漓。上兵不可伐,巧历不可推。善言不可道,逸驾不可追。兄弟专乎爱,父子主于慈。天下亦可授,此著不可私。
标签:
篪:古代一种用竹制成的乐器。 趑趄(zi1 ju1):行走困难。 诗词名句网>>
作者介绍
邵雍邵雍(1011年12月25日—1077年7月5日),字尧夫,谥康节,北宋著名理学家、数学家、诗人,生于林县上杆庄(今河南林州市刘家街村邵康村,一说生于范阳,即今河北涿州大邵村),与周敦颐、张载、程颢、程颐并称“北宋五子”。北宋哲学家、易学家,有内圣外王之誉。汉族,字尧夫,谥号康节,自号安乐先生、伊川翁,后人称百源先生。其先范阳(今河北涿县)人,幼随父迁共城(今河南辉县)。少有志,读书苏门山百源上。仁宗嘉祐及神宗熙宁中,先后被召授官,皆不赴。创“先天学”,以为万物皆由“太极”演化而成。著有《观物篇》、《先天图》、《伊川击壤集》、《皇极经世》等。 百科详情>>
大家还在搜